NIJMEGEN - Het was geen feest als het om eten en drinken ging in de Tweede Wereldoorlog. De hoeveelheid en variatie aan ingrediënten liep in de loop van de oorlog sterk terug. Daardoor werden mensen vindingrijk en gingen ze flexibel met voeding om. Culinair historicus Manon Henzen deelt de komende weken elke dag een recept van een bijzonder gerecht uit de Tweede Wereldoorlog. Vandaag: bloembollen.
In de winter van 1944-1945, de hongerwinter, was er grote schaarste aan voedsel en brandstof in het westen van Nederland. Door de oproep van de Nederlandse regering tot een spoorwegstaking en het daarop door de Duitsers afgekondigde scheepvaartverbod viel het vervoer van voedsel in Nederland stil.
Het was in het hongergebied niet alleen zaak om creatief om te gaan met de schaarse voedselmiddelen, maar ook om creatief te zijn in het vergaren van eetbare producten. Zo kwamen naast allerlei producten uit de natuur, ook bloembollen (tulp en dahlia bijvoorbeeld) en suikerbieten op tafel.
Bloembollen werden gekookt, gebakken, gefrituurd en gepoft en bovendien verwerkt tot soep, stamppot en koekjes (geraspt en gebakken, zoals rösti). Er waren destijds geen middelen om de bloembollen op smaak te brengen, maar met een paar aanvullende smaakmakers blijken de bollen een heerlijke groente.
Topchefs koken er tegenwoordig dan ook regelmatig mee en in de Romeinse tijd waren bloembollen een delicatesse! Onderstaand recept plaats de ‘oorlogsgroente’ in een ander perspectief en laat zien hoe smakelijk een bloembol kan zijn.
Recept bloembollen
Benodigdheden:
10 BIOLOGISCHE tulpenbollen*
2 eetlepels honing
2 eetlepels wijnazijn
2 eetlepels olijfolie mespunt duivelsdrek
1 sjalotje
50 gram feta
1 eetlepel sesamzaad
*Neem altijd biologische tulpenbollen, want andere bollen worden veelvuldig bespoten met gif. De Romeinen kenden nog geen tulpen, maar aten voornamelijk de bolletjes van de kuifhyacinth, oftewel lampascioni, die in Zuid-Italië nog steeds een delicatesse zijn. Verwar ze niet met de gewone hyacinth, want die zijn giftig!
Bereiding:
Maak de tulpenbolletjes schoon: haal het bruine vliesje van de bol af en snijd dan de boven- en onderkant van de bol af. Snijd de bol doormidden. Haal de kleine bittere kern eruit en gooi weg. Haal de verschillende laagjes van de gehalveerde bolletjes uit elkaar. Spoel de stukjes goed schoon onder de kraan.
Blancheer de stukjes bol 30 seconden in zacht kokend water en spoel dan direct af met koud water, zodat ze niet door garen.
Rooster het sesamzaad in een koekenpan tot het lichtbruin is en laat het afkoelen.
Snipper de sjalotjes heel fijn. Snijd de feta in hele kleine vierkante blokjes. Meng honing, wijnazijn, olijfolie en duivelsdrek goed door elkaar en voeg de gesnipperde sjalot toe.
Voeg daarna de bloembolletjes en fetablokjes toe en schep voorzichtig door elkaar. Bestrooi tenslotte met sesamzaad.
Manon heeft het tot haar missie gemaakt om culinaire geschiedenis op de kaart te zetten, omdat zij het bijzonder jammer vindt dat er zoveel mooie ingrediënten, smaakcombinaties, recepten, kooktechnieken en kennis verloren zijn gegaan. Benieuwd naar meer historische recepten van Manon Henzen? U vindt ze hier.