EIBERGEN - In Eibergen gleed de oorlog relatief rustig voorbij. En dat geldt eigenlijk ook voor de bevrijding. Natuurlijk, er waren beschietingen en schermutselingen, maar van echt zware en dagenlange gevechten was geen sprake. De geallieerden hadden weinig oog voor het boerendorp. De bliksemsnelle opmars moest doorgaan om zo snel mogelijk belangrijke doelen als Hengelo, Enschede en het vliegveld Twente te veroveren.
'Er zaten hier twee oudere soldaten in de keuken', vertelt ooggetuige Wim Kemink. 'Wij trekken die kant op zeiden ze, wijzend op hun kompas, want morgen eten jullie eieren met de Tommies. En op het moment dat die twee hier een borrel dronken, sneuvelden aan de andere kant van het dorp negen Duitse en twee Engelse jongens, zo dicht zaten ze elkaar op de hielen.'
Het rumoer begint die zaterdagmorgen 31 maart al vroeg. Geallieerde beschietingen dwingen de Duitsers zich terug te trekken. Maar felle tegenstand bieden ze bij het restaurant dat nu Belle Fleur heet.
Het bataljon van de Grenadier Guards dat vanuit Groenlo noordwaarts trekt, wordt door Duitse militairen met machinegeweren en mortiergranaten bestookt. Een Engelse tank vliegt in brand en het gevecht dat dan losbarst duurt uren. Ook vliegtuigen doen mee aan dat gevecht. Na de middag, ongeveer half vier wordt de Berkelbrug opgeblazen. Daarna wordt het stil. Als het avond wordt besluiten de Engelsen zich terug te trekken in Hupsel.
De tekst gaat verder onder de foto:
Wim Kemink bij de Berkelbrug. foto: Omroep Gelderland
Vreugdedansje
's Avonds, zo tegen twaalf uur, wordt Eibergen opgeschrikt door een geallieerde beschieting gericht op Duitse stellingen aan de Haaksbergseweg, net achter de vernielde brug.
Kemink: 'De Duitsers waren meesters in het terugtrekken. Jonge soldaten moesten de aftocht dekken. De Berkelbrug en de de weg naar Enschede waren de belangrijke punten hier in Eibergen. Daar moest de opmars worden vertraagd. Gelukkig besloot majoor Kuhrman dat een stelling aan de andere kant van het Twentekanaal beter zou zijn.'
Als de geallieerden doorkrijgen dat de Duitsers al lang gevlogen zijn houden de beschietingen op.
De tekst gaat verder onder de foto:
Rijdend materieel in centrum Eibergen - foto: museum De Scheper
De volgende morgen, Paaszondag, zijn de Duitsers verdwenen. Razendsnel wordt dan een nieuwe brug gelegd en trekken de Britten zonder enige tegenstand te ondervinden, Eibergen binnen. Een NSB'er wacht in vol ornaat gekleed op het balkon van zijn huis zijn arrestatie af.
Een hervormd predikant maakt een frivool vreugdedansje als over de 'grote weg' een onafzienbare colonne geallieerde voertuigen voorbijtrekt in de richting van Haaksbergen. 'En ondanks die enorme legercolonnes konden we zo maar naar het dorp gaan', vertelt Kemink.
'We keken onze ogen uit. Ongelooflijk. Iedereen rookte, en dat rook zo lekker! Dus mijn vriend en ik vroegen ook om een sigaret. Maar dat viel tegen. Vreselijk zoals die zware sigaret op onze tong beet. Toen we hem half op hadden voelden we onze maag. Ik weet nog steeds waar we ze dumpten. Dat is het eerste geluk wat mij bij de bevrijding ten deel viel. Mijn vriend en ik hebben nooit meer gerookt.'
Zie ook: Wim liet als 13-jarige jongen Duitsers salueren voor Engelse volkslied
Meer over de bevrijding van Eibergen vanavond in '75 Jaar vrijheid, in het spoor van de bevrijders'.
De serie '75 jaar vrijheid: in het spoor van de bevrijders' is tot en met 30 april elke maandag, dinsdag, woensdag en donderdag (behalve Koningsdag) om 17.35 uur te zien bij Omroep Gelderland. Ieder uur herhalingen.
Kijk op gelderland.75jaarvrijheid.nl/route wanneer de uitzending over jouw woonplaats gaat.
