VELP - Ineke Sasse-Van Griethuysen is 11 jaar als Velp wordt bevrijd. Haar vader Ben is naast röntgenoloog een enthousiast amateurfilmer. Hij maakt met zijn camera een unieke bevrijdingsfilm van Velp. Haar verhaal is te zien in ons programma '75 jaar vrijheid: in het spoor van de bevrijders', waarin we donderdag stilstaan bij de bevrijding van Velp.
'Daar zit ik, met mijn zusje, op de tank...' Ineke Sasse-Van Griethuysen herkent zichzelf meteen op de beelden van de Velpse bevrijdingsfilm. Ze zit samen met haar broertjes en zusjes bovenop een geallieerde tank, op schoot bij een bevrijder.
De tekst gaat verder onder de video:
Unieke beelden
Vader Ben van Griethuysen maakt de film op de dag dat Velp bevrijd is. Hij is röntgenoloog in het ziekenhuis van Velp en is enorm geïnteresseerd in beeldtechniek. Hij heeft al sinds de jaren twintig een filmcamera waarmee hij zijn gezinsleven vastlegt.
Na de bevrijding van Velp maakt hij unieke beelden in het dorp. Zijn dochter Ineke: 'In de oorlog kon je geen films meer krijgen, dus toen heeft hij speciaal een filmpje bewaard, met in zijn achterhoofd het idee: op het moment dat de bevrijding komt, dan ga ik dat filmen.'
De tekst gaat verder onder de foto:
Ineke (links) op schoot bij een bevrijder - still uit de bevrijdingsfilm van Ben van Griethuysen (bron Gelders Archief)
We zien prachtige scherpe beelden van poserende, lachende soldaten in het dorp, zwaaiende mensen en een heleboel geallieerde voertuigen in de Velpse Hoofdstraat vlak voor het huis van de familie Van Griethuysen.
Ineke: 'We hadden al een paar dagen lang continu trommelvuur gehad, er kwamen steeds granaten over, dus toen leefden we een aantal dagen in de kelder. Het was natuurlijk wel angstig, maar er was zoveel wat angstig was in die tijd, je raakte eraan gewend.'
De tekst gaat verder onder de foto:
Geallieerde tanks voor het huis van de familie Van Griethuysen - still uit de bevrijdingsfilm van Ben van Griethuysen (bron Gelders Archief)
Bevrijdingsdag Velp
En dan in de vroege ochtend van 16 april is het opeens doodstil. De familie kijkt naar buiten en ziet daar geallieerde tanks voor het huis staan. Ben van Griethuysen pakt meteen zijn camera en de zorgvuldig bewaarde films en begint te filmen. De mensen op straat, voorbijrijdende tanks, de Canadezen die zich bij het ziekenhuis mogen wassen, met giechelende verpleegsters, die de mannen helpen met waterkannen. Maar ook hoe de Velpse NSB-ers en zogenoemde 'moffenmeiden' worden opgebracht en kaalgeschoren. Een uniek verslag van de bevrijdingsdag in Velp.
En dan wordt het weer rustig, een hele opluchting voor Ineke: 'Ik was blij dat ik niet meer bang hoefde te zijn. Dat de angst voorbij was, dat was eigenlijk het belangrijkste, dat je weer vrij rond kon lopen.'
De serie '75 jaar vrijheid: in het spoor van de bevrijders' is tot en met 30 april iedere werkdag om 17.35 uur te zien bij Omroep Gelderland. Kijk op gelderland.75jaarvrijheid.nl/route wanneer de uitzending over jouw woonplaats gaat.
