WASSENAAR - Iedereen kent de beelden van de nationale Dodenherdenking op 4 mei op de Waalsdorpervlakte bij Den Haag: het bevrijdingsvuur, de bloemen, de zogeheten Bourdonklok, de erewacht, de stille tocht langs het monument. De plek die door de bezetter werd gebruikt om Nederlanders te vermoorden, geldt sinds de bevrijding als plek van herdenking en bezinning.
Ook dit jaar weer zullen duizenden mensen de herdenking op de Waalsdorpervlakte bijwonen op op de televisie volgen. De herdenking is onderdeel van de nationale Dodenherdenking waarbij op tal van plekken wordt stilgestaan bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Op de Waalsdorpervlakte gebeurt dat in een decor met een wrange geschiedenis.
Fusilladeplaats
De eerste fusillade vond plaats op 31 maart 1941: Ernst Cahn was het slachtoffer. De Joodse Ernst Cahn was eigenaar van de Amsterdamse ijssalon Coco waar Joodse knokploegen bijeenkwamen die op straat de confrontatie opzochten met NSB'ers. Kahn zat opgesloten in het huis van bewaring in Scheveningen, bijgenaamd het Oranjehotel. Daar werden Nederlanders opgesloten die zich verzetten tegen de bezetter. Soms was hun verblijf in de gevangenis van korte duur, maar het 'Oranjehotel' was voor veel verzetsstrijders het voorportaal van de dood, en eindigde hun leven voor het vuurpeloton op de Waaldsdorpervlakte.
1945: een eerste massagraf wordt geopend - foto wikipedia
De laatste executies vonden plaats op 8 maart 1945, toen als vergelding voor de 'aanslag' op Hanns Rauter 38 verzetsstrijders werden gefusilleerd. .
Oord van verschrikking wordt herdenkingsplek
Na de bevrijding zijn op diverse plekken in het duingebied eerst kruisen geplaatst en later een betonnen muurtje met opschrift. Op dat moment werd de Waalsdorpervlakte gebruikt om de doodvonnissen tegen de nazi-propagandist Max Blokzijn en later Anton Mussert uit te voeren.
In 1959 werd op de vlakte een klokkenstoel, de Bourdonklok, geplaatst (foto Wikipedia), die sindsdien symbool is van de herdenking.
