ARNHEM - Market Garden-veteraan Alexander ‘Sandy’ Cortmann is zaterdagavond op 97-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Aberdeen. De Schot werd landelijk bekend toen hij in september 2019 voor het eerst in 75 jaar de herdenkingen bijwoonde. Tot dan toe was hij als oorlogsveteraan onbekend.

Heel Gelderland en daarbuiten was gecharmeerd van Sandy. Het televisieprogramma 75 jaar vrijheid, op weg naar 2020 van Omroep Gelderland volgde de veteraan op de voet tijdens de 75ste herdenkingsweek van Operatie Market Garden.

Kaartenactie

September vorig jaar zette Sandy voor het eerst na 75 jaar weer voet op Nederlandse bodem. Hij bezocht de 75ste Market Garden-herdenking en maakte onder meer een parachutesprong boven de Ginkelse heide bij Ede.

De veteraan kon op veel sympathie rekenen van het publiek en daarom startte Omroep Gelderland een kaartenactie voor hem. Die leverde meer dan 350 kaarten op. De post uit Gelderland is later bezorgd in zijn verzorgingstehuis in Aberdeen. Sandy was er dolblij mee.

Bekijk de beelden. De tekst gaat eronder verder.

Zie ook: Knuffelveteraan Sandy (97) dolblij met al jullie kaartjes

Operatie Market Garden

Als 22-jarige meldde Sandy zich in 1944 als vrijwilliger aan voor een geheime missie. Het bleek om Operatie Market Garden te gaan. Zijn kameraad Gordon Matthews sneuvelde al op 20-jarige leeftijd in de strijd.

Sandy bezocht in 2019 voor het eerst Matthews' graf in Oosterbeek. 'Ik wilde gewoon de graven zien van mijn vrienden die hier gesneuveld zijn. Dat was de belangrijkste reden voor mijn komst naar Nederland.'

Ontdekking

De veteraan maakte tijdens de Slag om Arnhem zoveel narigheid mee, dat hij decennialang niet de behoefte had terug te gaan naar Nederland. Maar 75 jaar later wilde hij toch een kijkje nemen. 'Ik zie het als een afronding van mijn leven en om de geesten van Arnhem eindelijk te laten rusten', sprak Sandy vorig jaar.

De veteraan werd elektricien en trouwde op jonge leeftijd met zijn vriendinnetje Joan. Ze kregen twee kinderen. Sandy heeft ze allemaal overleefd. 

Hij keerde nooit terug naar Nederland. Hij had het geld er niet voor, maar hij stond ook niet geregistreerd. Bob Crocker, voorzitter van de veteranenclub, ontdekte Sandy bij toeval. 'Een agent belde mij. Hij moest een zaak afhandelen over lokale jongeren en ordeverstoring bij het huis van ene Sandy Cortmann. Die agent vertelde dat Cortmann een oud-lid was van het parachuteregiment en Market Garden-veteraan was', vertelde Crocker eerder in een regimentkrant.

Sandy stond niet officieel geregistreerd als onderdeel van Operatie Market Garden. Via het archief van het museum in Duxford werden wel verwijzingen gevonden naar de Schot en de Tweede Wereldoorlog. Hij staat zelfs op een bekende foto uit de Slag om Arnhem.

Kijk hieronder naar het verhaal van Sandy: