EMMERICH AM RHEIN - Dam Busters is de legendarische bijnaam van piloten die in de Tweede Wereldoorlog belangrijke dammen in het Ruhrgebied bombardeerden en waarvan velen die riskante operaties niet overleefden.Vrijdagmiddag 17 mei 2019 werd er bij Emmerich in Duitsland een monument onthuld voor de bemanning van één van die bommenwerpers met de codenaam AJ-Zebra ED 937. Daarbij was ook de man die als 15-jarig Duits soldaat het toestel neerschoot aanwezig.
"We are going to attack the great dams of Germany"
Onder de naam Operation Chastise werden 16 en 17 mei 1943 aanvallen uitgevoerd op drie grote dammen, die het Ruhrgebied voorzagen van water en elektriciteit: de Möhne-, Eder- en Sorpedammen en de kleinere Lister-, Schwelme- en Ennepedammen. De bemanningsleden werden pas op de avond zelf op de hoogte gebracht van hun missie: "We are going to attack the great dams of Germany" meldde commander Guy Gibson. Het Britse 617e RAF-Squadron zette negentien bommenwerpers in van het type Avro Lancaster (Mk.III) waarvan er acht niet meer terugkeerden op hun Engelse thuisbasis.
De Avro Lancaster waarvan 19 toestellen de dammen aanvielen (foto publiek domein)
Levensgevaarlijke stuiterbommen
De 'Zebra' moest de Ederdam vernietigen met zogenoemde stuiterbommen waarvan dummies eerst in Engeland waren getest op een vergelijkbare dam. De missie van de zeven man in de Lancaster verliep niet naar wens; de bommen misten de dam maar delen van het projectiel (vaten met explosieven) raakten wel het eigen vliegtuig. De piloot probeerde laagvliegend de terugtocht te voltooien, maar in de regio Emmerich werd het toestel door FLAK-geschut geraakt en stortte het vlakbij de grens neer in de omgeving van het Duitse Klein-Netterden. Alle zeven bemanningsleden kwamen om bij de crash. De mannen liggen begraven op het Reichswald Forest War Cemetery bij Kleve.
Geen genadeklap voor Duitse oorlogsindustrie
De schade die de bombardementen veroorzaakten was groot, ruim 100 bedrijven werden verwoest of zwaar beschadigd en diverse energiecentrales uitgeschakeld. Ook werden ruim 20 bruggen vernietigd. Het uiteindelijke effect van de actie viel tegen. De Duitsers kregen de drinkwater- en stroomvoorziening weer snel aan de praat en de dammen werden in korte tijd herbouwd waardoor de Duitse oorlogsindustrie weer snel verder kon draaien. Het aantal doden dat door de verwoesting van de dammen viel is niet exact bekend, de schattingen lopen uiteen van 1500 tot 2000, waaronder ook geallieerde krijgsgevangenen en dwangarbeiders. De spectaculaire acties van The Dam Busters werden door de Britten wel uitgebuit in propaganda-vorm. Van de 133 bemanningsleden die werden ingezet kwamen er 53 om het leven en werden er drie gevangen genomen door de Duitsers.
The Zebra-crew:
Squadron leader/piloot Henry Eric Maudslay (GB), navigator Robert Alexander Urquhart (Canada), bommenrichter Michael John David Fuller (GB), boordwerktuigkundige John Marriott (GB), marconist Allen Preston Cottam (Canada), neusschutter William John Tytherleigh (GB) en staartschutter Norman Rupert Burrows (GB). Kijk hier naar foto's van alle Dam Busters.
De onthulling van het monument vond plaats op vrijdag 17 mei om 14.30 uur aan de Flassertweg in de directe omgeving van het Mu-café, Emmerich am Rhein.
Over The Dam Busters zijn diverse boeken en een film (1955) uitgebracht.
Lees een uur tot uur-verslag van de operatie.