OMMEREN - Met zijn Betuwse knokploeg bracht Johannes van Zanten tal van geallieerde parachutisten in veiligheid. Zijn 'Tilburgse zegeltjeskraak' behoort tot de belangrijkste verzetsdaden uit de Tweede Wereldoorlog. Toch hing er altijd de schaduw van een laffe moord over zijn nagedachtenis. Terwijl hij die moord nooit gepleegd kan hebben, concludeert schrijfster Conny van der Heyden.
Haar boek 'Ten onrechte beschuldigd' wordt zaterdag gepresenteerd met een tentoonstelling over de verzetsgroep van Johannes van Zanten in museum Baron van Brakel in Ommeren. Van der Heyden verrichte jarenlang historisch onderzoek naar het leven van de Betuwse verzetsman die eind 1944 door de Duitsers gefusilleerd werd.
Bekijk de video. De tekst gaat daaronder verder.
Haar fascinatie voor Van Zanten begon toen ze een ansichtkaart vond van villa Vredelust in Lienden. 'Toen kwam ik tegen dat de eigenaar daarvan geliquideerd was door Johannes van Zanten en de leden van zijn knokploeg. Ik merkte dat door deze mythe die om hem heen hing eigenlijk weinig onderzoek naar hem was gedaan. Maar hij heeft zo vreselijk veel grote verzetsdaden gedaan ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Ik dacht: wat is dit zonde dat dit eigenlijk een beetje verloren is gegaan door deze beschuldiging', vertelt Van der Heyden.
Tijdens het raadplegen van tal van historische bronnen, vond ze een document dat de onschuld van Van Zanten volgens haar onomstotelijk bewijst. Van der Heyden: 'Ik kwam erachter dat hij niet eens op de plaats was toen die Leccius de Ridder geliquideerd werd.'
Verdriet
Het gerucht over de moord drukte een zwaar stempel op het gezin van moeder Van Zanten en vijf kinderen, dat na de oorlog achterbleef. 'Mijn moeder vond het heel erg dat dat gezegd werd', vertelt jongste dochter Irene van Zanten. 'Dat heeft haar veel verdriet gedaan omdat het, naast al het goede dat hij deed, toch een laffe streek zou zijn geweest. En dan komt Conny en die gaat dat ontrafelen. Dat is eigenlijk fantastisch. Het is wel heel jammer dat mijn moeder dat niet kon meemaken.'
De schrijfster is blij dat ze zijn naam heeft kunnen zuiveren zodat Van Zanten herinnerd kan worden als de held die hij volgens haar was. 'Hij stond op en ging echt het gevecht aan om al die hulpeloze mensen te helpen. Het heeft me diep geraakt, ik heb er bijna geen woorden voor.'
Betere wereld
Irene van Zanten roemt ook vooral de rol van haar moeder, die na de oorlog alleen door moest met het gezin. 'Ze hebben allebei gestreden om weer een betere wereld te creëren voor hun kinderen. Het was natuurlijk de bedoeling van allemaal dat ze in leven zouden blijven om dat ook te kunnen realiseren. Helaas is dat dus met pa niet gelukt. Ma heeft die missie met hart en ziel gedaan.'
Door: Menno Provoost