GROESBEEK - De geallieerde soldaten die Nederland bevrijdden hebben ook massaal geplunderd. Dat blijkt uit het nieuwe boek 'Bezet, bevrijd en geplunderd' dat vandaag gepresenteerd wordt. Tegelijkertijd start een gelijknamige expositie in het Vrijheidsmuseum in Groesbeek.
Het is een bekend beeld: vrolijk ingehaalde bevrijders. Dat diezelfde bevrijders ook op zeer grote schaal veelal geëvacueerde gebieden plunderden is nu samengevat in het boek. Ondanks dat soldaten gedreigd werd met strenge straffen, gebeurde het toch en werd het veelal door de vingers gezien.
Bekijk de video. De tekst gaat daaronder verder.
Plunderen uit hebzucht
Er werd geplunderd uit hebzucht, om spanning van de oorlog af te reageren, maar ook uit noodzaak. Eten en drinken bijvoorbeeld. Maar ook kachels om warm te blijven tijdens de strenge oorlogswinter en deuren om schuttersputjes te verstevigen. Kostbaarheden die door geëvacueerde burgers in de tuin begraven waren, werden door de bevrijders opgespoord met mijnendetectors en opgegraven.
Dat er juist in Zuid-Gelderland massaal geroofd werd heeft volgens één van de auteurs, vermoedelijk te maken met het mislukken van de operatie Market Garden. Nijmegen en de omliggende gemeenten komen in de frontlinie te liggen, worden een militaire zone waar tienduizenden militairen onder barre omstandigheden moeten leven. Bovendien is de burgerbevolking in een groot deel van het gebied geëvacueerd.
Vrijwel alle gebouwen leeggehaald
Als ze na de oorlog thuiskomen ontdekken ze dat hun 'bevrijders' de vingers niet hebben kunnen thuishouden. In de gemeenten Ubbergen, Millingen, Groesbeek, Mook en Middelaar, Ottersum en Gennep zijn vrijwel alle gebouwen leeggehaald. Fabrieken, hotels, banken, kloosters en kerken. Niets is veilig.
De plunderingen zijn de afgelopen decennia bedekt met een mantel van dankbaarheid, stellen de schrijvers van het boek. Het is een kant van de geschiedenis die volgens hen ook verteld moet worden.
Bezet, bevrijd & geplunderd. Geallieerde plunderingen in de regio Nijmegen, 1944-1945 verschijnt bij Uitgeverij Vantilt en is geschreven door Paul Klinkenberg, Paul Thissen en Paul van der Heijden. De gelijknamige expositie in het Vrijheidsmuseum in Groesbeek is te bezoeken tot en met 12 april 2020.
Door: Rob Haverkamp