DOETINCHEM - Om alle verhalen van de Tweede Wereldoorlog te bewaren voor de toekomst opent in Doetinchem binnenkort het Bezoekerscentrum WOII. In het centrum is speciale aandacht voor de bombardementen op Doetinchem waarbij in maart 1945 ongeveer 140 mensen om kwamen.
Een van de slachtoffers was het 12-jarige Jenny Brugman. Ze was die middag met andere kinderen in de zandbak aan het spelen bij een gezin uit de buurt. De nu 85-jarige Ans van As was er die middag ook bij. Ze speelde net als Jenny in de zandbak. Ans was net op tijd thuis toen de bommen vielen, Jenny niet. Ans overleefde de oorlog, Jenny stierf die middag door een granaat en werd later gevonden op straat.
Bekijk de reportage. De tekst gaat daaronder verder.
Puzzelstukjes
Van As heeft onlangs een groot aantal schilderijen gemaakt over haar herinneringen aan het bombardement van toen. De werken zijn momenteel te zien in het Stadsmuseum van Doetinchem en een paar komen straks ook in het nieuwe bezoekerscentrum te hangen. 'Schilderen is toch een manier om de verschrikkelijke herinneringen te verwerken', vertelt de 85-jarige.
Via via heeft Ans van As gehoord dat Jenny nog een broer heeft, Nico Brugman. Zijn vader kwam twee dagen voor zijn zusje om het leven en na het bombardement in maart is zijn moeder met de andere kinderen naar familie in Eibergen gegaan. Zijn moeder hertrouwde en er werd bijna nooit over de oorlog gepraat. 'Pas toen ik zelf trouwde zijn we naar de begraafplaats in Doetinchem geweest waar mijn vader en zusje lagen', vertelt Brugman. 'Ik wist eigenlijk niks.'
Sindsdien is hij op zoek naar informatie, over zijn vader en zijn zusje. 'Stukje voor stukje vind ik nu puzzelstukjes.' Bij het toekomstige bezoekerscentrum WOII ontmoet hij Ans van As die vermoedelijk de laatste is geweest die zijn zusje levend heeft gezien. Het is een bijzonder moment. Voor allebei spannend en een beetje onwennig, maar tegelijkertijd fijn en vanzelfsprekend. 'Ik ben Jenny nooit vergeten', vertelt Van As tegen Brugman.
Verhalen bewaren
'Van dit soort verhalen zijn er nog veel', zegt Karel Berkhuysen, initiatiefnemer van het nieuwe bezoekerscentrum in Doetinchem.' En die moeten we bewaren. Nu zijn de meeste mensen die de oorlog hebben meegemaakt al behoorlijk op leeftijd en het is belangrijk dat we zoveel mogelijk ook voor volgende generaties vastleggen.' Dat gebeurt straks in het bezoekerscentrum. Het wordt geen museum, maar mensen kunnen er wel terecht voor informatie en hun verhaal. Ook zullen er lezingen worden gegeven en is het de bedoeling dat er complete lijst komt van alle oorlogsslachtoffer uit de omgeving.
Samen staan ze bij het graf waar Jenny en de vader van Nico Brugman liggen. 'Ik vindt het mooi dat je er bent,' zegt Brugman terwijl hij een hand op de schouder van Ans van As legt. Het bezoekerscentrum opent 20 maart.
