ZUTPHEN - Vuur. Een van de meest afschrikwekkende wapens die door de strijdende partijen op alle fronten werden ingezet. De moderne oorlog was niet alleen een kwestie van kogels, granaten, bommen en bajonetten. De vlammenwerper was een van de meest gevreesde wapens, met een geschiedenis die teruggaat tot de 7e eeuw.
Bij de strijd in Zutphen werden ze ingezet: Britse Crocodile tanks. Churchilltanks die waren uitgerust met een vlammenwerper en waren bedoeld om de vijand uit zijn versterkte stellingen of bunkers te krijgen. De brandstof voor de vlammenwerper zat in een aanhanger die door de tank werd voortgetrokken. De Crocodile was een van de meest gevreesde Britse wapens die vanaf de invasie in Normandïë zijn effectiviteit had bewezen.
Alle strijdende partijen gebruikten vlammenwerpers. Ingebouwd in tanks en ook te gebruiken door een individuele soldaat: een houder met vloeistof die door de soldaat op de rug werd gedragen, met een spuitstuk aan het eind van een slang die vanaf de brandstoftank kwam.
Iwo Jima: een Amerikaanse marinier met een vlammenwerper - publiek domein
Al in de 7e eeuw gebruikten de Byzantijnen op hun schepen apparaten waarmee stralen brandende vloeistof op vijandelijke schepen konden worden afgevuurd: het zogenoemde Griekse vuur. Een wapen dat ontzag en vrees opriep en de vijandelijke schepen op afstand hield. Want eenmaal in brand geschoten kon de bemanning van het getroffen schip geen kant meer op. Later was vuur ook een veelgebruikt wapen bij bijvoorbeeld de belegering van kastelen.
Geen genade
Vlammenwerpers werden voor het eerst op grote schaal ingezet door de Duitsers tijdens de Eerste Wereldoorlog in 1915, waarna de geallieerden hun eigen versies ontwikkelden. De vlammenwerpers waren aanvankelijk logge constructies, maar al snel werden draagbare modellen ontwikkeld. De volgende stap waren gemotoriseerde en gepantserde exemplaren, om het bedieningspersoneel beter te beschermen.
Meestal opereerden de Crocodiles samen met zogenoemde AVRE tanks die in plaats van een kanon een zware mortier in de koepel hadden. Met de mortier werd bijvoorbeeld een vijandelijke bunker vernield, waarna de Crocodile kwam aanrijden om de bemanning uit de bunker te jagen. En vaak was het naderen van de Crocodile voor de Duitsers al voldoende om zich over te geven.
Vanwege het gruwelijke effect van de vlammenwerper waren de bemanningen van de Crocodiles vaak een doelwit van de Duitsers als die erin slaagden een Crocodile uit te schakelen. Op genade hoefden de tanksoldaten dan vaak niet te rekenen, zoals een deskundige vertelt in de bovenstaande documentaire. 'It's a very nasty way to kill people, both sides killed people with flamethrowers.'
