WEZEP - Op 10 en 11 november 1944 grendelen de Duitsers Rotterdam volledig af van de buitenwereld, voor de grootste razzia van de oorlog in Nederland. Meer dan 50.000 mannen worden opgepakt en moeten in Duitsland gaan werken. Een aantal van hen wordt eerst ondergebracht in Lager Wezep, in de huidige Margrietkazerne. De bevolking van Wezep deelt voedsel en drinken aan de Rotterdammers uit en als dank voor hun hulp schenken voormalige dwangarbeiders in 1952 een muziektent.

Mannen afgevoerd tijdens de grote razzia in Rotterdam

Overal in Nederland roepen de Duitsers mannen op om in Duitsland te gaan werken. Maar er melden zich te weinig mensen en sommige mensen die wel in Duitsland gaan werken, duiken tijdens verlof in Nederland onder om niet meer terug te keren. In het westen van Nederland is het de Duitsers niet alleen een doorn in het oog dat de mannen niet in de Duitse oorlogsindustrie gaan werken, maar de Wehrmacht vindt het ook gevaarlijk dat er zoveel weerbare mannen zijn. Die zich als de geallieerden naderen weleens tegen de Duitsers kunnen gaan keren en de geallieerden gaan helpen.

Grootste razzia

De Rotterdamse razzia is in het grootste geheim zeer minutieus voorbereid. Het verzet weet wel dat er iets op handen is, maar niet wanneer de razzia gepland is. De Duitsers vorderen binnenvaartschepen om de opgepakte mannen mee af te voeren. Het plan van de Wehrmacht is om de stad met 8.000 soldaten helemaal af te grendelen, ook afzonderlijke wijken worden helemaal afgesloten en daarna uitgekamd. De operatie met de codenaam Rosenstock gaat van start op vrijdag 10 november 1944, even na zes uur 's morgens, alle mannelijke inwoners van 17 tot en met 40 jaar krijgen het bevel zich voor de arbeidsinzet te melden.

Iedereen in Rotterdam krijgt dit bevel in de brievenbus op 10 of 11 november 1944

Op de eerste dag zijn de buitenwijken aan de beurt, op zaterdag 11 november het centrum. De opgepakte mannen worden onder andere samengedreven in het Feyenoordstadion. De actie is zo onverwacht dat veel mannen zich totaal overvallen voelen en met de Duitsers meegaan. Ze kunnen ook geen kant op, want als mannen zich niet zelf op straat melden, doorzoeken de Duitsers de huizen. Meer dan 50.000 mannen worden opgepakt, 40.000 daarvan gaan direct naar Duitsland. De 10.000 andere mannen moeten in Oost-Nederland graafwerkzaamheden verrichten voor de Duitsers.

In de gevorderde Rijnaken en met de trein worden de opgepakte mannen onder andere naar Zwolle en Kampen gebracht. Daar komen op zondagmorgen de eerste Rotterdammers aan. Niet alle mannen worden meteen doorgestuurd naar Duitsland, onder andere de zieken gaan eerst naar Lager Wezep, de huidige Margrietkazerne in Wezep. Zodra ze in Zwolle of Kampen zijn moeten ze lopend naar Wezep. In de loop van de morgen lopen de mannen door het dorp naar het kamp, inmiddels zijn ze uitgehongerd, de Wezepers geven de mannen spontaan eten en drinken.

Worst en veilig onderdak

De bevolking zamelt ook nog extra voedsel in dat ze later met paard en wagen naar het kamp brengen en aan de Rotterdammers uitdelen. Ook gaan dokters en verplegers naar het kamp om de zieken te behandelen. Als kleine jongen ziet meneer Ten Napel hoe Rotterdammers die door Wezep trekken weten te vluchten. De groepen worden niet goed bewaakt en er staan veel mensen langs de kant van de weg. Zijn vader is slager en deelt worst uit langs de weg. 'Later in de deur van de slagerij, enkele Rotterdammers konden achter mijn vader de slagerij in lopen en ongezien via de achterdeur vluchten.'

Later weten mannen uit het kamp te vluchten, zij vinden een eerste veilig onderkomen in Wezep. Om nieuwe vluchtpogingen te voorkomen schieten de Duitsers op 15 november drie mannen dood, terwijl een grote groep Rotterdammers verplicht moet toekijken. Bij het vertrek naar Duitsland is ook een vluchtpoging gedaan, daarbij zijn twee mannen omgekomen.

Afbeelding
De muziektent in Wezep

De muziektent

Na de oorlog willen de Rotterdammers Wezep graag bedanken voor hun hulp. Op 9 augustus 1952 schenken ze een muziektent aan het dorp. Oorspronkelijk staat de muziektent op het korfbalterrein, later krijgt de koepel een plekje in het centrum van Wezep. In de jaren tachtig is de koepel vervangen door een modern exemplaar.