ARNHEM - Met ingang van woensdag 26 september 1945 is al het oude geld in Nederland niet meer geldig. Ook alle banktegoeden zijn tot 3 oktober bevroren. Om deze week door te komen heeft iedereen oud geld in kunnen wisselen voor nieuw geld: 10 gulden per persoon, het Tientje van Lieftinck.
Het nieuwe tien gulden biljet, oftwel het Tientje van Lieftinck - Publiek Domein
Een groot deel van Nederland ligt in 1945 in puin. Ook de economie verkeert in deplorabele staat. Veel bedrijven zijn gesloten en de Duitsers hebben fabrieken geplunderd. Er is schaarste, aan vrijwel alles is gebrek. Maar tegelijkertijd is er enorm veel geld in omloop, veel meer dan voor de oorlog, omdat de Duitsers op grote schaal geld gedrukt hebben om hun rekeningen te kunnen betalen. Enorme inflatie ligt daarmee op de loer en om dat te voorkomen besluit minister van Financiën Piet Lieftinck tot geldzuivering over te gaan. Het Tientje van Lieftinck is daar het symbool van geworden.
Dit filmpje draaide in de weken voor de geldzuivering in de bioscoop, minister Lieftinck zelf legt uit waarom nieuw geld noodzakelijk is:
Zwart geld
Niet alleen het voorkomen van inflatie is een belangrijk doel van de geldzuivering, maar ook het uit de circulatie halen van tijdens de oorlog verdiend zwart geld. Iedereen moet van al het ingeleverde geld kunnen aantonen dat het op een legale wijze verkregen is. Wie dat niet kan bewijzen raakt bijna alles kwijt. Zo wil de regering voorkomen dat mensen die met de Duitsers geheuld hebben of op een andere oneerlijke manier rijk zijn geworden in oorlogstijd, daar in vredestijd niet van kunnen profiteren.
De moeilijkheden, die de geldzuivering zelf ongetwijfeld sommigen uwer zal berokkenen, dient ge als den tijdelijken prijs te zien voor de verzekering van den blijvenden grondslag waarop uw bestaan is gevestigd.
In de aanloop naar de geldzuivering is er ook kritiek. Hoewel je voor 10 gulden evenveel kan kopen als nu voor bijna 57 euro, vinden mensen dat er niet naar hun behoeften gekeken wordt. Voor sommigen is het een week flink matigen. Lieftinck heeft die kritiek verwacht en pareert die: "Het belang is oneindig veel groter dan het ongemak."
