AALTEN - Namens het Nationaal Onderduikmuseum uit Aalten schreef Ina Brethouwer onderstaande brief in het dialect. Zij eert daarmee Engelsman Leslie Pulfrey, die op 17 juni 1944 omkwam toen hij uit een brandend vliegtuig sprong boven Aalten en zijn parachute niet goed openging. De boordschutter ligt begraven op de algemene begraafplaats in Varsseveld.

Beste Leslie Pulfrey, 28 februari 2020

I-j bunt uut de tied ekommen een kleine tien jaor veurdat ik geboren bun. Toch wil ik ow schrieven. Want misschien reekt miene gedachten (dee ik now de eindeloze stille ruumte insture) wiedweg an dee van ow, as een stemme uut de wiedte.

’t Was de ochtend van de langsten dag veur vief jaor dat ik meer ovver ow vernam, een verhaal ovver ow laeven heb eheurd. Efkes daorveur had ik in alle vrogte de zonne zeen opkommen an de horizon, samen met miene groep wandelaars. Héél stille hebt wi-j dat moment af-ewacht, een verstild en tegelieke machtig mooi begin van een ni-jen dag. De zonne dee zo heel langzaam omhoge krup, met stralen dee geleidelek an ’t donker van de nacht verdrieft en ’t gres van de weides verandert van donkergreun in goldgreun.

Ik leep wieter en kwam langs een boerderi-je waor de koone ók wakker waren en ons vrömd ankekken. Dat was bi-j de Gandvoortweg. Daor an de kante van de weg naderen ik een herdenkingsplek met foto, blomen en keersen. Owe name had ik al wal vaker heuren neumen, maor vandage zag ik dizze plaatse dan met eigen ogen. Hier in de weide was i-j op de vrogge morgen van 17 juni 1944 evonnen met de dräöde van ow parachute helemaols um ow hen vastewierd. I-j laeven neet meer.

Op meer dan twintig vluchten naor ’t Ruhrgebied was i-j d’r bi-j, helemaols veurin as boordschutter. I-j wollen de oorlogsindustrie in ‘t harte raken en good ok. Altied kwam i-j weerumme op de RAF-basis. I-j mot hebben ewetten wat veur risico i-j angingen, want völle toestellen kwamen nooit terugge. Maor toch, i-j gingen elke kere weer met en tekenen ok weer bi-j, wat uutzonderlek was.

Mien beginnend morgenlicht deed mi-j later daoran denken, dat i-j op owen lesten dag de ovvergang van nacht naor dag mot hebben belaefd. Maor ’t kan neet anders of i-j hebt dat zo heel anders belaefd as ikke. Want daor was ne Duutsen nachtjager den ow Lancaster-toestel in brand schot. Naor huus terugge kon ton neet meer.

Den junidag van 1944 meek i-j de sprong uut ow brandend toestel naor beneden. Dit wodden de eerste dag van alle dage, dat owe familie en vrienden in Sheffield ow en de vief kameräö nooit meer terugge zollen zeen.

Vanaf den junidag in 1944 bunt d’r mensen ewest in Engeland en hier in Aalten dee altied an ow bunt blieven denken. I-j hebt een gezichte ekreggen en een herinneringsplek. Dat vind ik indrukwekkend en mooi. D’r is een lieve familie dee altied zorgt veur bloomen bi-j de plaatse waor i-j bunt neerekommen. En op ow graf in Varsseveld steet eschrevven:

“Deep in our hearts his memory is kept, we smile with the world but never forget.”

As ik now teruggedenke an dat vrogge morgenlicht van den junidag in 2014, dan veul ik nog baeter dan vrogger ton ik kind was, dat d’r elke kere van ni-js een ni-jen dag begint veur mi-j. Alle dage van mien laeven heb ik können laeven in vri-jheid van gedachten en bewaegen. De wereld lag veur mi-j en ik kon gaon en staon waor’k wolle. Veur ow, Leslie, was dat op ’t leste van ow laeven heel anders. I-j bunt veur miene vri-jheid estorven. Ik heb zovölle bewondering veur owen moed en daadkracht. I-j hebt evochten veur alle mensen hier in mien land. ‘t Land dat neet ’t owe was, maor waor i-j toch begraven bunt. Ok veur mi-j heb i-j betaald met ow laeven. En daorveur bun ik dankbaor en zal ik ow de rest van miene dage heel arg dankbaor blieven.

Ina Brethouwer namens het Nationaal Onderduikmuseum Aalten.

Ook uw brief is welkom. Want wat betekent dat eigenlijk vrijheid? Wat betekent vrijheid voor jou? Waarom is het fijn om in Nederland te wonen, wat maakt dat jij je hier vrij voelt? Of voel je je helemaal niet vrij.   

In de aanloop naar de 75e herdenking van onze bevrijding willen wij de inspanning van alle geallieerden niet onopgemerkt voorbij laten gaan en daar hebben we jou bij nodig. Schrijf een persoonlijke brief aan een denkbeeldige bevrijder: een gebaar van dank voor zijn inzet. 

Ook meedoen? Mail jou brief dan naar This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.