OOSTERBEEK - Een nagebouwde Horsa glider is in Oosterbeek te zien tijdens de 75ste herdenking van de Slag om Arnhem. Het zweefvliegtuig is in Engeland gereconstrueerd. Het is een kopie van de gliders die massaal werden ingezet tijdens Market Garden in september 1944. De Horsa is te zien vanaf zaterdag 7 september 2019 de dag waarop de Airborne Wandeltocht wordt gehouden.
Het vliegtuig was bedoeld als een blijvend monument voor en een eerbetoon aan piloten, bouwers en ontwerpers. Geen enkel museum in Engeland wilde het toestel echter een plek geven.
De replica is donderdag 20 juni in onderdelen naar Nederland gebracht en werd door 7 vrachtwagens met oplegger naar een loods op Soesterberg vervoerd, die Museum Vliegbasis Deelen huurt van Defensie.
Daar wordt de glider grotendeels in elkaar gezet en vervolgens naar Oosterbeek getransporteerd. De Horsa wordt in de herdenkingsmaand september zonder vleugels neergezet op het plantsoen tegenover het Airborne Museum Hartenstein en zal 19 dagen te zien zijn. De organisatie verwacht dat meer dan 100.000 bezoekers de glider komen bekijken.
Zweefvliegtuig in Apache-tent
Oud-politieman Richard Westmaas uit Ede is de initiatiefnemer en wilde het toestel ook tonen tijdens de vliegshow Wings of Freedom (die hij mede organiseert), maar dat leverde zoveel logistieke problemen op dat gekozen werd voor maar één in plaats van twee locaties.
De Horsa wordt tentoongesteld in een enorme tent van Defensie waar in Afghanistan Apache-helikopters in werden geparkeerd. Het opbouwen van dergelijke tenten kost veel tijd en daarom viel de vliegshow af. Na de herdenkingen gaat het zweefvliegtuig naar Oorlogsmuseum Overloon.
Gliders bij Wolfheze (Foto: Gelders Archief)
Engelse vrijwilligers bouwden er 13 jaar aan
Paul Hendriks van Glider Collectie Wolfheze heeft een dubbel gevoel bij het naar Nederland halen van het toestel. Hij vindt het jammer dat het niet als oorlogsmonument in Engeland een plek heeft gekregen, maar noemt het toestel wel de beste Horsa-replica ter wereld. Voor liefhebbers dus een buitenkans om dit Market Garden-boegbeeld van dichtbij te kunnen bekijken.
Vrijwilligers van de Assault Glider Trust hebben van 2001 tot 2014 in het Engelse Shawbury aan de reconstructie gewerkt. De Glider Trust zegt tevreden te zijn met deze oplossing, maar te betreuren dat de zwever niet in Engeland kan blijven. De vrijwilligers hoopten op het Royal Air Force-museum in Cosford, maar hoorden tot hun verbazing dat het museum geen plaats had voor de Horsa.
Na vijf jaar tevergeefs zoeken naar een andere plek in Engeland kwam de Glider Trust tot de conclusie dat het toestel, dat in een hangar stond en in kwaliteit achteruitging, een betere plek verdiende en daarom viel de keus op Overloon.
