APELDOORN - Oud-voorzitter van de Tweede Kamer Gerdi Verbeet opende zondag als voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei een bijzonder herinneringscentrum in Apeldoorn. Het herinnert aan de deportatie van en moord op psychiatrische patiënten en personeelsleden van de Joodse psychiatrische instelling Het Apeldoornsche Bosch. De opening werd bijgewoond door nabestaanden en familie.
Het kleine museum herinnert aan de nacht van 21 op 22 januari 1943, toen de Duitse bezetters bijna 1300 patiënten en medewerkers deporteerden naar vernietigingskamp Auschwitz in Polen. Niemand keerde terug.
De Duitsers sloten vanaf het begin van de Tweede Wereldoorlog alle Joodse instellingen, behalve Het Apeldoornsche Bosch. Daarom verbleven er in 1943 heel veel patiënten, onder wie honderden kinderen.
Bekijk de video. De tekst gaat eronder verder.
Zie ook: Het grote verdriet van Apeldoorn: herinneringscentrum voor 1300 weggevoerde Joden
Het plan voor ontruiming kwam aan het licht toen er een trein met veertig veewagons op het station in Apeldoorn werd geparkeerd. Een klein aantal personeelsleden kon nog op tijd vluchten, onder wie de directeur van de kinderafdeling.
In zijn voormalige woning is nu het herinneringscentrum ingericht. Het Apeldoornsche Bosch diende in de resterende oorlogsjaren als herstellingsoord voor SS'ers. Tegenwoordig is op het uitgestrekte terrein een instelling voor verstandelijk gehandicapten gevestigd.
Een audiotour voert langs de geschiedenis van de Joodse kliniek.