VELP - Helpt Elkander is een documentaire over compassie, moed en verzet. De documentaire haalt herinneringen boven aan allen die tijdens de Tweede Wereldoorlog hulp boden aan noodlijdenden. 'Thuis werd er nooit over gesproken' zijn vaak gehoorde woorden voor de zonen, dochters en kleinkinderen van de toenmalige helpers. Nu, 75 jaar later, proberen ze deze stilte alsnog te doorbreken. Ze duiken in het leven en leed van hun voorouders tijdens het naziregime in bezet Gelderland.
Eén van de verhalen uit de documentaire gaat over verzetsman Paul Roelofsen sr. (1910-1978) uit Velp. Zijn zoon Paul jr. (74) toont in villa De Kleiberg de kelder waar verzetsmensen gevangen werden gehouden, wachtend om elders in Velp gefusilleerd te worden. Hij neemt zij zoon René en kleindochter Robin (15) mee.
Gevangen in villa De Kleiberg
Paul werd na verraad op 11 december 1944 opgepakt en in de kelder van De Kleiberg opgesloten. De ramen waren geblindeerd. Hij kraste direct zijn initialen en datum in de verf van een kast en zette iedere dag een streepje, zodat hij wist welke dag het was. Na drie dagen in hechtenis deelde ze hem mee dat hij op 21 december zou worden gefusilleerd. Hij werd vervolgens verhoord en gemarteld - vrienden hoorden hem schreeuwen van pijn.
Op 20 december lukte het hem om de schroeven van een balk los te draaien met behulp van een tot schroevendraaier geslepen lepel. Via het kelderraam kon hij de villa ontvluchten. Op een geleende fiets vluchtte hij vervolgens naar de boerderij van familie Wiegman in Almen. Daar werd hij in april 1945 bevrijd. Pas toen hoorde hij dat zijn vrouw al begin januari was bevallen van een gezonde baby: een zoon, die ze Paul had genoemd.
Emotioneel bezoek
Kleindochter Robin kent het verhaal van haar bijzondere overgrootvader alleen uit het boek 'Verborgen in Velp – nooit vertelde verhalen over moed, verzet en onderduikers', dat Gety Hengeveld schreef. De villa waar haar overgrootvader gevangen zat, had ze echter nog nooit in het echt gezien.
Samen met haar opa Paul Roelofsen daalt ze nu voor het eerst af naar de kelder. Later komt ook haar vader René naar beneden. Vooral voor René is de confrontatie met de streepjes in het hout, de levenstekens van zijn vader, een emotioneel moment.
Nieuwe bewoners
Sinds april wonen Matthijs en Rebecca Somford met hun dochters in villa De Kleiberg. Op de warme zomerdag van de opnames genieten ze van de grote tuin met zwembad. Ze kennen de wrede oorlogsgeschiedenis van het huis: 'Maar het huis kan er niets aan doen. Wij beseffen dat onze kelder een historische plaats is die we met respect in stand zullen houden'.
Helpt Elkander
De documentaire Helpt Elkander is op maandag 9 september om 17.20 uur te zien op TV Gelderland (daarna ieder uur herhaald). Online (terug)kijken kan via Uitzending Gemist of via de video hieronder.
De beelden maken onderdeel uit van het multimediaproject Helpt Elkander, gemaakt in opdracht van Stichting Velp voor Oranje. Het project omvat diverse korte filmpjes van gesprekken tussen jongeren en ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog.
Omroep Gelderland staat in de septembermaand in het teken van Operatie Market Garden. De gehele maand doen we live verslag van verschillende herdenkingsevenementen en staan we stil bij persoonlijke verhalen.
