APELDOORN - Na jaren van discussie is er nu dan toch een speciaal eerbetoon voor twaalf Apeldoornse verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog. In een nieuwe wijk in aanbouw in Apeldoorn-Zuid hebben de twaalf nu ieder een naar hen vernoemde straat. De verhalen achter de namen worden verteld in een vrijdagmiddag gepresenteerd boek.
door Maaike de Glee
Een bijzonder moment voor Clara Oortwijn als ze voor het eerst door de nieuwe wijk loopt en het straatnaambord ziet met de naam van haar oom, Gerrit Kroon. 'Ik ben echt super trots en weet zeker dat mijn ouders en tante dat ook zouden zijn geweest. Op deze manier wordt zijn naam toch in ere gehouden', vertelt ze glunderend.
Het verhaal gaat verder onder de foto.
Jaren van discussie
Trots is ook Jelle Reitsma van de werkgroep gedenken en herdenken van de Stichting Bevrijding '45 Apeldoorn. Want het was in Apeldoorn niet vanzelfsprekend dat verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog met naam werden vernoemd. Reitsma: 'Vanaf het einde van de oorlog was er in Apeldoorn al een wens om de verzetsstrijders te vernoemen, maar telkens weer was er discussie tussen de verschillende herdenkingsgroepen: wie wel, wie niet? Doen we niemand tekort? Het is toen geëindigd in één park, het verzetsstrijderspark, heel neutraal.'
Uiteindelijk kwam er ook een monument met namen, maar de wens voor de straatnamen bleef. In 2015 kwam het opnieuw op de agenda van de Apeldoornse politiek. Drie jaar later is het dan toch gelukt.
Bekijk de reportage (tekst gaat verder onder video)
Boek met de verhalen
Behalve dat de twaalf Apeldoornse verzetsstrijders nu een naar hen vernoemde straat hebben, staat hun verhaal ook opgetekend in het boek Straatnamen voor verzetsstrijders, eerbetoon in een nieuwe wijk.
Reitsma is één van de schrijvers en schreef het verhaal op van Clara's oom. Gerrit Kroon werd door de Engelsen opgeleid als geheim agent. Maar tijdens zijn dropping in de nacht van 28 op 29 augustus 1944 ging het mis. Het vliegtuig waaruit hij zou springen, wordt gebombardeerd door de Duitse luchtafweer. Gerrit kan nog net op tijd springen voor het vliegtuig in brand vliegt. Maar tijdens zijn landing breekt hij beide benen en wordt hij gearresteerd.
Verschillende concentratiekampen overleeft hij, maar net na de bevrijding op 2 mei 1945 overlijdt hij alsnog aan een longontsteking en uitputting. Zijn familie wordt hiervan echter pas begin augustus op de hoogte gesteld.
'Thuis werd er niet veel over mijn oom gesproken. Alleen mijn tante had een paar brieven van hem liggen, maar hij was zeer geliefd. "Hij was de beste", zei mijn oma vroeger altijd', vertelt Clara.
Gratis voor bewoners
Alle bewoners van de nieuwe wijk krijgen het boek met de verhalen gratis, zodat zij ook het verhaal achter de naam van hun straat kennen. Andere Apeldoorners kunnen het boek kopen bij de plaatselijke boekhandels.